Duurzaamheid is een belangrijke bouwsteen in het beleid van gemeente Harderwijk. Het belangrijkste doel is het minimaliseren van effecten van het handelen op de omgeving en het voorbereiden van die omgeving op klimaatverandering. Voor het tweede jaar op rij deelt Harderwijk een voortgangsrapportage met een terugblik op de duurzame stappen die afgelopen jaar zijn gezet.
Wethouder duurzaamheid, Martijn Pijnenburg over de gezette stappen: “De generatie van nu is de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering gaat merken en de laatste die er nog wat aan kan doen. Met die gedachte maken we duurzame keuzes voor de toekomst. Het afgelopen jaar hebben we op dit vlak weer nieuwe mijlpalen behaald. Van groot tot klein. Want verduurzamen is iets van ons allemaal en moet ook voor iedereen toegankelijk zijn. Dat zit hem in de herhaling van succesvolle laagdrempelige initiatieven voor inwoners, tot grootschalige projecten voor en met ondernemers. Met als kers op de taart een uitvoeringsagenda met concrete duurzaamheidsplannen voor de komende jaren.”
Voedselverspilling tegengaan met ‘Gelderland van Morgen’
In 2023 heeft gemeente Harderwijk zich aangesloten bij het programma ‘Gelderland van Morgen’ van de provincie Gelderland. Een programma gericht op het tegengaan van voedselverspilling. Horeca, bedrijfsrestaurants en zorginstellingen konden op initiatief en kosten van de gemeente en provincie meedoen. De 18 deelnemers krijgen bij dit programma begeleiding en ondersteuning van Greendish, een advies- en projectbureau op het gebied van duurzame en gezonde voeding. Greendish levert inzicht, kennis en tools die de ondernemers in 4 maanden tijd helpen bij het verduurzamen van hun voedselaanbod. Eén van de deelnemers is het St Jansdal Ziekenhuis, waar Albert Kerkmeijer aan de slag is gegaan met het thema voedselverspilling en duurzamer eten.
Beleidsuitwerking en uitvoeringsagenda Natuur en Groen
Als vervolg op de ‘Natuur en Groenvisie Harderwijk’ is er een beleidsuitwerking opgesteld, waarin de richtlijnen en opgaven om de doelstellingen te behalen verder worden uitgewerkt. Hierin staat hoe de gemeente Harderwijk het thema groen en natuur wil aanpakken en welke daadwerkelijke acties daarbij horen. Ook bekijkt de gemeente per deelgebied wat men wil doen om Harderwijk en Hierden te vergroenen en natuurrijker te maken. Dat gebeurt op basis van de natuurwaardenkaart, waarop per deelgebied staat aangegeven welke soorten planten en dieren daar voorkomen. Dit heeft uiteindelijk tot een uitvoeringsagenda geleid waarmee Harderwijk de komende 10 tot 15 jaar concreet aan de slag gaat. Zo vergroent de gemeente verschillende parkeerterreinen en pleinen en stimuleert ze inwoners en bedrijven met subsidie op hun eigen terrein groene maatregelen te treffen.
Virtueel lokaal energiesysteem Lorentz III
In Harderwijk is sprake van netcongestie. Dat is overbelasting van het elektriciteitsnet. Hierdoor ontstaat op sommige momenten filevorming op het stroomnet. Dit gebeurt vooral op de momenten dat iedereen hetzelfde doet, want dan ontstaan er pieken in het gebruik. De netcongestie doet zich voor bij de afname én bij de levering van elektriciteit. Hierdoor worden de duurzame en economische ambities van de gemeente misschien niet volledig gehaald. Daarom is er op bedrijventerrein Lorentz III gestart met de voorbereidingen voor een Smart Energy Hub. Dit is een virtueel, lokaal energiesysteem dat ervoor moet zorgen dat de energie tussen de bedrijven beter verdeeld wordt. Zo krijgt iedereen waar hij behoefte aan heeft, zonder het elektriciteitsnet verder te belasten. Dit traject is een initiatief van de bedrijvenkring Harderwijk (BKH). In het traject wordt samengewerkt door onder andere de BKH, de afzonderlijke bedrijven op Lorentz III, Oost NL, de RES regio Noord-Veluwe en de gemeente Harderwijk. In verband met de netcongestie loopt bovenstaand project vertraging op. Op dit moment is er nog onzekerheid over het verkrijgen van een gezamenlijke aansluiting voor het Virtueel lokaal energiesysteem Lorentz III.
90.700 kilo aan tegels opgehaald met de tegeltaxi
Elk jaar wordt er vanuit Operatie Steenbreek in Nederland het NK tegelwippen georganiseerd. Harderwijk is bij Operatie Steenbreek aangesloten en stimuleert inwoners met het afvoeren van onnodige verharding uit tuinen door middel van het aanbieden van een tegeltaxi. De tegeltaxi is een gratis service voor het afvoeren van stenen en tegels. Ook afgelopen jaar hebben veel inwoners hier gebruik van gemaakt. In 2023 heeft de tegeltaxi 90.700 kilo aan tegels opgehaald. Dit zijn ongeveer 12.267 ‘gewone’ stoeptegels van 30×30 cm. In vierkante meters is de gemeente zo’n 1.100 m² klimaatadaptiever en groener geworden. Daarbovenop komt nog eens 120 m² aan verwijderde verharding op privaat terrein via de stimuleringsregeling.
Klusteams
Energiearmoede is nog steeds een actueel onderwerp. Daarnaast is het verduurzamen van meer woningen gewenst, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord. Om die redenen zette Harderwijk ook in 2023 in op verduurzaming en persoonlijke hulp door middel van klusteams. Afgelopen jaar bezochten de klusteams 957 huishoudens om energiebesparende maatregelen te treffen. Door deze maatregelen wordt er op jaarbasis 149 ton CO2-uitstoot vermeden.
