Op de Veluwe is onrust over de komst van een springterrein van Defensie. De krijgsmacht is in heel Nederland op zoek naar nieuwe oefengebieden. Wapenveld wordt genoemd als een optie voor een terrein waar militairen moeten oefenen met explosieven. Defensie toog afgelopen week naar Heerde om uitleg te geven en om vragen te beantwoorden.

Zorgen bij inwoners en omwonenden
Dat inwoners van Heerde zich zorgen maken, blijkt direct bij aankomst bij de Johanneskerk. Buiten staat een lange rij mensen die naar binnen wil, binnen zit de kerk al zo goed als vol. “We hadden eerder een kerk geboekt waar 300 mensen in konden”, zegt burgemeester Olaf Prinsen. “Daarna nog eentje waar 600 mensen terecht zouden kunnen. Maar dat bleek bij de aanmeldingen zelfs niet genoeg te zijn.”
Uiteindelijk zitten er 1000 mensen in de zaal. “Zoveel mensen heb ik nog nergens anders bij een informatiebijeenkomst gezien”, zegt kolonel Hemmelder. De aanwezigen luisterden aandachtig naar wat Defensie te zeggen heeft, en stelden kritische vragen.

Te weinig oefenterreinen
Militairen en ook zware politie-eenheden oefenen nu met explosieven in het Noord-Brabantse Reek, tussen Uden en Wijchen. Dat zijn militairen van de genie-eenheden uit bijvoorbeeld Wezep en Schaarsbergen en agenten van de Dienst Speciale Interventies. Maar er moeten zo veel militairen daar trainen dat er een wachtlijst is. Daarom reizen militairen nu af naar oefenterreinen in Noorwegen of in de Verenigde Staten. En vanwege de verhoogde oorlogsdreiging moeten militairen nog meer trainen. Op termijn ontstaat er volgens Defensie een ‘onhoudbare situatie’ omdat ook buitenlandse oefenterreinen vaker gebruikt worden door die landen zelf.

Deze locaties op het oog
Defensie wil daarom het oefengebied in Reek uitbreiden of een nieuw springterrein laten aanleggen. Vanwege de genie-eenheden op de Veluwe, kijkt Defensie hiervoor naar de regio Marnehuizen, in het noorden van het land. Of naar de driehoek Arnhem-Apeldoorn-Zwolle. Concreet heeft defensie locaties in Kollumerwaard (Friesland), Swifterbant, Lelystad (beide Flevoland), Nijverdal (Overijssel), Wapenveld, Loenen en Arnhem (alle drie Gelderland) op het oog.

Trillingen, explosies en geluidsoverlast
Maar Veluwenaren zien dit absoluut niet zitten. Ze lieten massaal van zich horen tijdens de informatiebijeenkomst in de kerk in Heerde. “We wonen hier al naast Artillerie Schietkamp ‘t Harde”, zeggen meerderen van hen emotioneel. “We trillen ons huis nu af en toe al uit. Dat willen we best accepteren, maar dan wil ik hier niet nóg een oefenterrein waar veertig weken per jaar harde knallen vandaan komen.” Want dat is de mededeling van Defensie: op de locatie waar straks een springterrein ingericht zal worden, wordt veertig weken per jaar, vijf dagen per week, geoefend. “Met wat voor explosieven?”, vraagt een inwoner. Daarop kan geen antwoord gegeven worden. “Hoe gaat het terrein ingedeeld worden?”, luidt een andere vraag. Maar ook daarop is nog geen antwoord. “Wordt het bos dan afgesloten voor wandelaars en fietsers?”. “Ja, dat zal wel moeten als er met explosieven gewerkt wordt”, geeft defensie toe.

Ook de gemeenten Heerde en Hattem lieten eerder al weten geen voorstander van de plannen te zijn. Het stuk bos dat Defensie onderzoekt als mogelijke locatie, is door de gemeenten juist aangewezen als plek waar meer gerecreëerd moet worden. Dat afsluiten, in combinatie met alle andere plannen van Defensie in de regio, gaat voor de gemeenten te ver.

‘Omgeving onbewoonbaar’
Defensie hoorde woensdagavond de onrust aan en beantwoorde vragen waar dat mogelijk was. De belangrijkste boodschap: “We onderzoeken op dit moment alle mogelijkheden. Er ligt nog niets concreet vast”, zegt kolonel Hemmelder. Toch stelt dat de inwoners niet gerust, is duidelijk te merken. Elke kritische vraag wordt beantwoord met een luid applaus. Als Stichting Explosievrije Kop van de Veluwe haar argumenten tegen een springterrein uit, volgt zelfs een staande ovatie. “Wij zijn niet tegen Defensie”, is de boodschap van Henkjan Schutte. “Maar wij zijn er wel op tegen dat hier op de Noord-Veluwe Defensie aan alle kanten uitbreidt, waardoor onze omgeving onbewoonbaar wordt. Spreidt het wat meer over Nederland, dan vangen wij niet alle klappen op.” De stichting overhandigde bijna 9000 handtekeningen aan kolonel Hemmelder. En belooft dat dat ‘er meer zullen worden’.

Wanneer is het onderzoek afgerond?
Later deze maand verwacht Defensie de onderzoeken afgerond te hebben. Op basis van de uitkomsten geeft Defensie zelf voorkeurlocaties door voor de verschillende plannen. Uiteindelijk is het aan de Tweede Kamer om definitieve locaties aan te wijzen. “Maar wij zullen er alles aan doen om te voorkomen dat dat springterrein hier in Heerde komt”, beloven zowel Schutte als burgemeester Prinsen.

Bron: Omroep Gelderland